Jako wierzyciel, gdy dowiemy się, że nasz dłużnik ogłosił upadłość to pierwsze, co przychodzi do głowy, że jest to sytuacja beznadziejna, a wręcz bez wyjścia. Szczególnie w przypadku kiedy dany dłużnik zalega nam z płatnościami na dużą kwotę. W rzeczywistości jednak polskie prawo przewiduje szereg procedur, które mają na celu zabezpieczenie wierzycieli, w tym zadbanie o uregulowanie zobowiązań i na ile to możliwe sprawiedliwe podzielenie majątku dłużnika pomiędzy nich. Należy zauważyć, że skuteczność dochodzonych roszczeń zależy między innymi od tego, jak szybko i prawidłowo zareaguje wierzyciel. W niniejszym artykule wyjaśnimy, jak postępować w sytuacji, gdy dłużnik ogłosi upadłość oraz jak wygląda postępowanie upadłościowe, kto sporządza listę wierzytelności czy jakie są realne szanse na odzyskanie długu.
Skąd można dowiedzieć się, że dłużnik ogłosił upadłość?
Bardzo często bywa tak, że o ogłoszeniu upadłości przez dłużnika wierzyciel dowiaduje się po otrzymaniu pisma od syndyka o rozpoczęciu postępowania upadłościowego. Jednak nie zawsze jest tak, że wierzyciel dowiaduje się bezpośrednio o ogłoszeniu upadłości przez dłużnika. Zgodnie z obowiązującymi przepisami to głównym źródłem informacji o upadłościach jest Krajowy Rejestr Zadłużonych (w skróci KRZ), czyli elektroniczna baza danych prowadzona przez Ministerstwo Sprawiedliwości i jest ona dostępna publicznie online w większości bezpłatnie. To tam publikowane są wszystkie decyzje sądów upadłościowych i restrukturyzacyjnych, informacje o składzie majątku dłużnika, dane syndyka prowadzącego postepowania czy inne informacje dla wierzycieli, w tym terminy.
Jak już wcześniej pisaliśmy o prowadzonym postępowaniu upadłościowym dowiadujemy się pismem wysłanym droga pocztową, bo dłużnik w swoim wniosku wskazał nas jako wierzyciela. Jednak zdarzają się przypadki, że dłużnik nie wskaże wszystkich swoich wierzycieli. Właśnie dlatego tak ważne jest monitorowanie KRZ, zwłaszcza w sytuacji, gdy podejrzewamy problemy finansowe dłużnika, bo można wtedy w porę zadziałać.
Co zrobić po ogłoszeniu przez dłużnika upadłości? Czyli jak zgłosić wierzytelność.
W momencie ogłoszenia upadłości, wszelkie postepowania egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi podlegają zawieszeniu z urzędu, a następnie są umarzane, co wynika wprost z przepisów. Od momentu ogłoszenia upadłości wszelkie roszczenia należy kierować nie do dłużnika, a do wyznaczonego przez sąd syndyka masy upadłościowej. To on przejmuje zarządzanie majątkiem dłużnika i prowadzi postępowanie mające na celu jego likwidację, co pozwoli na zaspokojenie wierzycieli (tj, spłacenie zadłużenia).
Najważniejszą czynnością do wykonania przez wierzyciela jest zgłoszenie wierzytelności syndykowi. By to zrobić trzeba wypełnić odpowiedni formularz, w którym zamieszczamy wszystkie informacje o istniejącej wierzytelności. Obecnie po zmianie przepisów, aby tego dokonać należy skorzystać z systemu teleinformatycznego KRZ- forma papierowa zgłoszenia jest praktycznie nie dopuszczalna. Istnieję tylko bardzo ograniczone wyjątki.
To, co zawiera takie zgłoszenie to:
- Dane wierzyciela,
- Dane dłużnika,
- Podstawa prawna roszczenia (np. faktura czy umowa),
- Wysokość zadłużenia (kwota),
- Informacje o ewentualnych zabezpieczeniach,
- Numer rachunku bankowego do wypłaty ewentualnych środków odzyskanych w czasie postępowania.
Do podpisania takiego wniosku w KRZ można wykorzystać podpis kwalifikowany lub profil zaufany. Oczywiście, jeśli dany wierzyciel nie czuje się na siłach zrobić to samodzielnie bądź boi się, że dokona jakiś błędów formalnych to można skorzystać z pomocy prawnika. Doświadczona kancelaria pomoże w przejściu przez ten proces i bez żadnych problemów może reprezentować wierzyciela w całym postępowaniu.
Termin zgłoszenia wierzytelności jest bardzo istotny – wynosi on 30 dni od daty obwieszczenia upadłości w KRZ. Oczywiście jeśli minie ten termin można dalej zgłosić swoją wierzytelność, ale wtedy polega to dodatkowej opłacie (a wcześniej jest to bezpłatne) jak również, zazwyczaj taka wierzytelność trafia na dodatkowa listę wierzytelności i jest ona zaspokajana tylko w przypadku, gdy po podziale majątku zostaną jeszcze środki pieniężne.
Lista wierzytelności- czym jest, kto ją sporządza i dlaczego jest ważna?
Po zebraniu przez syndyka otrzymanych zgłoszeń od wierzycieli, kolejnym etapem prowadzonego przez niego postępowania upadłościowego jest sporządzenie tzw. listy wierzytelności. Syndyk analizuje każdą zgłoszoną wierzytelność pod kątem merytorycznym i formalnym, co pozwoli mu na uznanie jej w całości lub w części bądź może zakwestionować zasadność roszczenia.
Lista wierzytelności zawiera takie informacje jak:
- Listę- spis wierzycieli uprawnionych do odzyskania należności,
- Kwoty, na jakie opiewają roszczenia,
- Informacje o zabezpieczeniach
- Informacje o stopniu zaspokojenia (klasyfikacja- grupy wierzycieli)
- Ewentualne uprzywilejowania np. alimenty
Lista wierzytelności jest o tyle ważna, że na jej podstawie tworzy się tzw. plan spłaty, który to dzieli majątek dłużnika na wierzycieli wskazując wielkość spłaty wierzytelności oraz ich termin.
Należy zaznaczyć, ze wierzyciel, którego roszczenie zostało odrzucone czy zredukowane (nie uwzględnione w całości) przez syndyka ma prawo wniesienia do sądu sprzeciwu. Termin na wniesienie sprzeciwu to 2 tygodnie od dnia doręczenia zawiadomienia o nieujęciu wierzytelności lub ujęciu jej w części na liście.
Jakie są szanse wierzyciela na odzyskanie długu po ogłoszeniu upadłości przez dłużnika?
Szanse wierzyciela na odzyskanie długu po ogłoszeniu upadłości przez dłużnika zależą od wielu czynników, które mają na to wpływ i są to między innymi: wartość majątku dłużnika, liczba wierzycieli i łączna wartość roszczeń, pojawienie się wierzycieli uprzywilejowanych oraz kosztów samego postępowania.
Jeśli zadłużony posiada znaczący majątek taki jak nieruchomości, wartościowe ruchomości czy środki pieniężne to wtedy istnieje realna szansa na zaspokojenie roszczeń w całości czy choćby w części – wszystko to zależne jaką część naszego roszczenia uznał syndyk. Natomiast w przypadku tzw. „upadłości konsumenckiej”, gdy zadłużony albo nie dysponuje znaczącym majątkiem, albo nie prowadzi działalności gospodarczej to odzyskanie długu może być zagrożone bądź niemożliwe.
Warto zaś pamiętać, że w niektórych przypadkach istnieje również możliwość dochodzenia roszczenia po śmierci dłużnika. Bowiem zgodnie z prawem spadkowym, wierzyciel może wystąpić do spadkobierców dłużnika, o ile nie odrzucili oni spadku o to by to oni spłacili zadłużenie. W takim przypadku warto skonsultować się z profesjonalnym prawnikiem, który przedstawi jakie są możliwości oraz oceni jakie są szanse na odzyskanie pieniędzy.
Co jako kancelaria możemy zaoferować?
Sytuacja, w której dłużnik ogłosi upadłość, nie musi w cale oznaczać braku możliwości odzyskania pieniędzy. Jednak taka sytuacja wymaga zdecydowanego i świadomego działania ze strony wierzyciela. W takim przypadku pomoc jaką nasza kancelaria może udzielić jest istotna, gdyż w związku z posiadanym przez nas doświadczeniem możemy zaproponować profesjonalna pomoc i opiekę w całym procesie. Nie tylko na początku drogi przy zgłaszaniu wierzytelności, ale również w czasie monitorowania całego procesu, reagowania w porę, doradzania w każdym kroku prowadzonego postepowania czy kontrolowaniu pracy syndyka czy dbaniu o interes wierzyciela, co pozwoli większy szanse na odzyskanie należności.
