W codziennym życiu zwykłego obywatel (osobny fizycznej) czy też osoby prowadzącej biznes (przedsiębiorcy) może dojść do sytuacji, w której trzeba będzie złożyć skargę na decyzje wydaną przez jakiś urząd. Może to dotyczyć spraw, które kończą się wydaniem decyzje na przykład: pozwolenie na budowę, kary administracyjne, wysokości podatków, udzielenia lub odmowy wydania koncesji, cofnięcia koncesji, odmowy wpisu do rejestru przedsiębiorców i wielu innych.
Czym jest skarga?
Zgodnie z art.227 Kodeksu postępowania administracyjnego “Przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.”
Można powiedzieć, że skarga jest formą kontroli administracji publicznej przez społeczeństwo. Skargę można złożyć w interesie własnym, publicznym czy też w imieniu osoby trzeciej za zgoda, której taką skargę kierujemy do organów państwowych czy organów jednostek samorządowych. To, na co warto zwrócić uwagę to fakt, że skarga nie może mieć bezpośredniej skuteczności procesowej w odniesieniu do decyzji administracyjnej. Może ona co najwyżej stanowić dla organów uprawnionych do działania w trybie nadzorczym, sygnalizację o ewentualnych nieprawidłowościach, popełnionych przez organy orzekających w sprawach indywidualnych (taki pogląd podziela NSA w wyroku z 21 lutego 2013 r., sygn. akt II GSK 128/13).
Kiedy można złożyć skargę?
Skarga może został złożona po wyczerpaniu wszystkich środków zaskarżenia, czyli po zakończeniu postepowania we wszystkich instancjach przed organami administracji publicznej. Oznacza to, że trzeba wyczerpać wszystkie możliwości przed organem I instancji, w którym toczyła się sprawa i przed organem II instancji (odwoławczym), który rozpatrywał odwołanie od decyzji organu I instancji.
Po wyczerpaniu tych możliwości skargę składa się do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Właściwość sądu ustala się względem siedziby urzędu, który wydał zaskarżoną decyzję.
Co musi zawierać skarga administracyjna?
Zgodnie z przepisami zawartymi w Prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skarga powinna zawierać wszystkie wymagania pism w postępowaniu sądowym jak również dodatkowe rzeczy.
Podstawowe elementy, które powinna zawierać są opisane w art. 46 § 1 i 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, a więc:
1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
2) oznaczenie rodzaju pisma;
3) osnowę wniosku lub oświadczenia;
4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
5) wymienienie wszystkich załączników.
6) w przypadku, kiedy jest pierwszym pismem w sprawie:
a) oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku – adresu do doręczeń, lub siedziby i adresów stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
b) numer PESEL strony wnoszącej pismo, będącej osobą fizyczną oraz numer PESEL jej przedstawiciela ustawowego, jeżeli są obowiązani do jego posiadania albo posiadają go, nie mając takiego obowiązku, lub
c) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numer identyfikacyjny REGON albo numer w innym właściwym rejestrze lub ewidencji, albo numer identyfikacji podatkowej strony wnoszącej pismo, niebędącej osobą fizyczną, która nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest ona obowiązana do jego posiadania,
d) oznaczenie przedmiotu sprawy;
7) w przypadku dalszych pism procesowych – sygnaturę akt.
Dodatkowo zgodnie z art. 57 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skarga powinna zawierać:
1) wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności;
2) oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy;
3) określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego.
Terminy
To co najważniejsze i o czym należy pamiętać to fakt, że skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie (decyzji lub postanowienia). Termin na wniesienie skargi wynosi 30 dni a nie miesiąc. To ważne w przypadku tych miesięcy, które mają 31 dni. Termin na wniesienie skargi określa i oblicza się w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego. Jeśli ostatni dzień terminu na wniesienie skargi przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, to za ostatni dzień na wniesienie takiej skargi przyjmuje się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy (art. 83 par. 1 i 2 PPSA). Wysłanie skargi w polskim urzędzie pocztowym lub złożenie jej w polskim urzędzie konsularnym jest równoznaczne z wniesieniem skargi do sądu (art. 83 par. 3 PPSA).
Jakie trudności mogą wystąpić przy przygotowaniu skargi?
Największe trudności dla przeciętnego obywatelu w przygotowaniu skargi może być wskazanie czy też określenie naruszeń prawa bądź interesu prawnego. Gdyż w przygotowanej skardze trzeba wskazań naruszenia z zakresu: prawa materialnego (w tym ustrojowego) i prawa procesowego. Co do interesu prawnego należy to rozumieć jako interes chroniony przepisami z zakresu prawa: materialnego, procesowego i ustrojowego.
Określenie tych kwestii z tak szerokiego zakresu jak również konieczności znajomości przepisów prawa i umiejętnego ich zastosowania nasuwa na myśl, aby skorzystać usług prawnika specjalizującego się w prawie administracyjnym. Pozwoli to nie tylko zaoszczędzić czas, ale również zadbać o interes składającego skargę i zwiększenia powodzenia w właściwym i bezbłędnym jej przygotowanie i złożeniu, co może znacząco płynąc na losy sprawy, której ona dotyczy,
